Tinea kapitis yani saç mantarı daha çok çocukları etkileyen, saçlı deri, kaş veya kirpiklerde görülen bir mantar enfeksiyonudur. Erişkinlerde pek rastlanmaz. Mikroorganizma yani mantar sıklıkla hayvanlardan bulaşır. Sıklıkla trikofiton ve mikrosporum ailesinden farklı mantarlar bu hastalığa sebep olabilir. Enfeksiyona sebep olan başka mantar türleri de vardır.
Çoğu zaman kafada bir veya birkaç adet yuvarlak, kabarık, üzeri sarımtırak kabuklu olabilen, bazen akıntılı ve kötü kokulu olabilen, yumuşak ve hassas, birkaç santimetre genişlikte lezyonlar olur. Bu mantar enfeksiyonu kıl köklerini harap ederek kalıcı saç kaybına neden olabilir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi edilmesi çok önemlidir.
Tinea kapitisin sıklıkla Afrika, Orta Doğu ve Akdeniz ülkelerinde görülen ve favus denilen özel bir tipi de vardır. Bu mantar enfeksiyonunda sarı renkli kalın kabuklar tüm kafada yaygın olur ve kelliğe sebep olur.
Saç mantarının black dot (siyah nokta) tinea kapitis denilen başka bir tipi daha vardır. Bunda sadece etkilenen bölgede yuvarlak veya elipsoid şekilli olarak saç kayıpları olur. Etkilenen bölgede saçlar kökünden kırılır ve dökülür. Bunda kızarıklık, akıntı, şişlik gibi şikayetler olmaz. Saç mantarında kaşıntı hafif veya şiddetli olabilir. Hastalık iz bırakarak kalıcı kellik yapabilir ve bu nedenle çocukların ve ailelerin psikolojisini olumsuz etkiler.
Aile içi bulaş veya sınıfta bulaş olabileceği için saç mantarı açısından aile veya çocuğun sınıf arkadaşlarının veya oyun arkadaşlarının dermatolog tarafından muayene edilmesi önerilir.
Teşhis için şüpheli lezyonlardan sürüntü veya kazıntı materyali alınarak, mikroskopta incelenir. Mantarların mikroskopta görülmesi ile tanı kesinleşir. Ancak çoğu zaman tecrübeli doktorlar için bu işleme gerek olmaz.
Tinea kapitis ( saç mantarı) tedavisi
Tedavide kremler yetersiz olduğundan ağızdan alınan antifungal tabletler tercih edilir. İkincil bir enfeksiyon olmaması için antibakteriyel antibiyotikler de tedaviye çoğu zaman eklenir.
Bazen enflamasyonu baskılamak için kısa süreli steroid tedavisi de gerekir. İlave olarak uygun antifungal şampuanlar da verilir. Tedavi süresi ortalama 4-6 haftadır.
Böyle bir sorununuz varsa en kısa zamanda bir deri ve zührevi hastalıklar uzmanına, diğer adıyla dermatoloji doktoruna başvurmalısınız.